Anthericum

Over Anthericum

Graslelie, Bernardlelie, vorm, kruiden, soorten, cultuurvariëteiten, geschiedenis, historie, naamgeving, etymologie, afkomst, gebruik, planten, teelt.

Uit Redoute.

200-300 soorten omvatte dit geslacht, Anthericeae, die meestal uit Afrika stammen, ook in Europa. Een aantal zit nu in het geslacht Chlorophytum, andere als St. Bruno’s lelie behoort tot het geslacht Paradisea. De nu bekende 65 leden van dit geslacht verschijnen in tropisch en Z. Afrika en Madagaskar, ook in Europa. Twee soorten worden geteeld.

Het zijn geen bolachtige planten, maar kruiden met bolachtige wortelstokken.

Ze geven trossen van tamelijk kleine, witte en diep ingesneden bloemen.

Lange, smalle bladeren en vertakte stengels die witte bloemen dragen.

Berglelies lijken veel op Paradisea maar verschillen ervan door de stervormige uitgespreide bloemen.

Liliaceae, Asphodel klasse, Anthericaceae.

Anthericum liliago, L. (lelie gelijkend)

Graslelie of St. Bernardlelie heeft grasachtig blad wat wortelstandig is, staat in rozetten en is 5mm breed, korter dan de bloemstengels.

Hieruit komen de opgerichte en onvertakte en stengels zonder bladeren die in juni/juli witte bloemtrossen dragen met ca. 3cm lange bloemen. De bloemen zijn aan de buitenkant met groen getipt.

Dit is een van de mooie planten uit de leliefamilie. Toch is het gewas weinig bekend.

Komt uit Midden en Z. Europa, Balkan en Klein Azië en wordt 40-80cm hoog.

Naam, etymologie.

(Dodonaeus) ‘Dit gewas heet in het Grieks Phalangion, in het Latijn Phalangium en sommige noemen het Phalangites omdat het de beten van de Phalangien (spinnen) geneest, het heeft ook een oneigen naam, te weten Leucacantha wat zoveel te zeggen is als witte distel, dan het mag geenszins voor een soort van distel gehouden worden want het heeft daar geen gelijkenis mee, de Italianen noemen het palangio.

De tweede soort noemt men Phalangium non ramosum, dat is niet vertakte Phalangium. Dit kruid schijnt hetzelfde te wezen dat Valerius Cordus Liliago noemt.’

Dodonaeus (a) Groot Phalangium van Savoie dat van Clusius Phalangium Allobrogicum majus genoemd wordt groeit in Savoie en bij het vermaarde klooster Magna Cartusia waar het lelie heet en voor een soort van lelie gehouden wordt.’ Phalangium liliastrum, (lelieachtig) is de lelie van de H. Bruno omdat men deze lelie gevonden heeft bij het grote Kartuizerklooster. Zie Paradisea. Duitse Astlose Graslilie, Grassgilgen en onze graslelie.

(b) St. Bernardlelie, de Engelse St. Bernard’s lily, de Duitse Alpen- of Berglilie, een naam die herinnering oproept aan de levensreddende monniken uit de Alpen.

(c) De oude naam was veel aantrekkelijker, Paradisea, het zou een plant zijn die in het paradijs groeide. Waarschijnlijk is het zo genoemd naar zijn ontdekker, een Italiaan.

(d) Anthericum komt van het Griekse anthos: een bloem, en kerkos: een haag, een verwijzing naar de talloze hoge bloemstengels, of van antherikos; stro, de smalle bladeren, Franse anthricum fleurs de lis.

Werking.

(Dodonaeus) ‘Dioscorides zegt dat de bladeren, het zaad en de bloem met wijn gedronken de beten van de schorpioenen en steken van de Phalangien of spinnen genezen en de pijn in de buik verzoeten en alle rommelingen der darmen en diergelijke gebreken op laten houden’.

Uit Redoute.

Anthericum ramosum, L. (vertakt)

Lijkt veel op de vorige maar groeit hoger met vertakte bloemstengels en smallere bladen.

De groen-witte bloemen zijn kleiner en ca. 1.5cm lang maar meer stuks aan de bloeitros in juli/augustus.

Groeit in droge bossen, heide, wel op kalkgrond.

Uit Midden en Z. Europa en wordt 40-80cm hoog.

Naam.

(Dodonaeus) ‘De eerste soort heet in Latijn Phalangium ramosum, dat is te zeggen vertakte Phalangiumՠ(‘ spin).

Vertakte graslelie, Duitse Erdspinnekraut, stige Graslilie en Kleine Graslilie, Spinnekraut, Engelse branched spider wort, St. Bernard lily, Frans Phalangre rameuse.

Planten.

Ze vragen dezelfde behandeling als Paradisea.

Vermeerderen door zaaien en scheuren na de bloei.

Mooi zijn ze in de border als er een flink aantal bij elkaar staat.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl