Lardizabala

Lardizabalaceae. Deze familie is hoofdzakelijk afkomstig uit de koelere delen van India, de Himalaya, China, Japan, Chili en Z. Amerika. Meestal zijn het klimmende struiken met verspreid staande en palmachtig samengestelde bladeren. De afzonderlijke blaadjes zijn gaafrandig. Bloemen een of tweeslachtig, 3-6 kelkbladeren en 6-9 meeldraden en meer dan 1 stamper. De vrucht is besachtig met vele zaden.

De vruchten van de meeste soorten zijn eetbaar, vooral die van Decaisnea insignis (in մ oog vallend) uit Bhotan.

Het is een familie met 8 geslachten en 18 soorten.

De familie is nauw verwant met Berberidaceae waarmee het vroeger was verenigd en met Menispermaceae waar ze van beiden onderscheiden wordt door de veelzadige vruchten.

Uit hortus camdenensis.

Naam, etymologie.

Lardizabala, is zo genoemd ter eren van de 18^deeeuwse Spaanse natuuronderzoeker Michael Lardizabala y Uribe.

2 altijdgroene struikachtige klimmers uit Chili omvat dit geslacht.

Lardizabala biternata Ruiz & Pav, (tweemaal drietallig) die in Chili bekend is als Voqui cgil, Voqui coille, Cogilera, Coiye, Coille en gekweekt wordt vanwege zijn eetbare vruchten (cgiles) en mooie bloemen. Is hier niet winterhard, in Z. Engeland wordt het 6m hoog, bloemen worden er niet gezien.

De pulpachtige vruchten worden op de markten van Chili verkocht. Koorden worden gemaakt van de vezelachtige stengels.

De ander is waarschijnlijk Lardizabala triternata Ruiz & Pav.(driemaal drietallig)

Vermeerderen.

Neem in juli 10cm lang topstek van zacht hout, het mag een beetje houtig zijn. Zitten er bloemknoppen in, haal die dan weg. Licht verwonden, dat is ongeveer zoals je met de nagel over het oog van de plant gaat. Gebruik ook gezond blad, zonder schimmeldelen. Bij zacht stek is groeipoeder niet nodig, anders 1% ibz groeistofpoeder. Planten in 3 delen gezeefde turfgrond met 1 deel zand, aangieten, plastic erover heen en elke week even controleren op vochtigheid, droogte, schimmels. Laat het plastic er dan een paar uur af zodat het blad wat opdroogt en bedek het dan weer. Na enkele weken is het stek geworteld, in de winter vorstvrij houden.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl