Listera

Uit M. Schulze, www.BioLib.de.

Uit recent DNA-onderzoek is gebleken dat de kleine keverorchis verwant is aan de soorten uit het geslacht Neottia.

De zeer gelijke en onaanzienlijke soorten van dit geslacht onderscheiden zich door de grootte en vorm van de bloemen en bladeren.

Meerjarige planten met rizomen met talrijke niet vertakte horizontaal groeiende wortels.

De stengels hebben meest twee tegenoverstaande bladeren.

Klokvormige bloemen hebben een in tweeën gedeelde lip.

2 soorten komen erin voor in Europa, 30 zijn er in totaal die in het N. Halfrond voorkomen.

Orchidaceae, orchideefamilie.

Listera cordata, R. Br. (hartvormig) (=Neottia cordata L.) wordt 10cm hoog.

Stengel met twee tegenoverstaande, hartvormige bladen.

De gladde bladen zijn meestal maar een paar cm lang.

De paar dof bruingroene bloemen komen van juni tot augustus. Ze hebben wat spreidende bloembladen en een smalle en hangende lip.

Meerjarig.

De wortel bestaat uit een paar stevige vezels.

Groeit in dennenbossen van N. en Midden-Europa.

Naam.

Kleine keverorchis, Engelse heart leaved tway blade of lesser tway blade, Frans grande listerea, double feuille, Duits Kleines Zweiblatt of Herz-Zweiblatt.

Uit M. Schulze, www.BioLib.de.

Listera ovata, R. Br. (ovaalvormig) (=Neottia ovata Bluff)

Opstaande en behaarde stengel waarop halfweg twee tegenoverstaande en weegbreeachtige bladen geplaatst zijn, de een tegenover de ander.

Het blad is breed, eivormig tot eirond en glanzend, groen en sterk generfd, stengelomvattend.

De vele bloemen zijn klein in verhouding tot blad en stengel, geelgroen waarvan de hangende, smalle lip 2spletig is en veel langer dan de overige bloemdekbladen, staan in een losse aar in juni.

De wortel is samengesteld uit vele lange vlezige vezels die verbonden worden door een hoofdwortel.

Uit Europa, Kaukasus en Oeral, wordt 20-40cm hoog.

Meerjarige van beschaduwde plaatsen, boomgaarden en bossen, in een vochtige plaats maar waar de wortels in de winter geen last hebben van water.

Var. platyglossa heeft een kortere, bredere lip.

Naam, etymologie.

Listera is zo genoemd naar Dr. Martin Lister die de antiseptische behandeling bij operaties en wonden mogelijk maakte, lijfarts van koningin Anna van Engeland, 1638-1712.

Tweeblad, Duitse Grosse Zweiblatt, Franse listre en double-feuille, Engelse twayblade in 1578 bij Lyte, double leaf, sweethearts naar de paar hartvormige bladen, de een tegenover de ander.

Grote keverorchis, Fries Stobbekrud, Duitse Rattenschwanz.

Een plant van Saturnus bij Culpeper die het ook bifoil: tweebladig noemt of twablade.

Nu worden ze ook wel onder Neottia gerekend.

Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl