Limonium
Over Limonium
Lamsoor, vorm, kruiden, soorten, geschiedenis, historie, naamgeving, etymologie, afkomst, gebruik, vermeerderen, planten, teelt,
Uit apps.rhs.org.uk
Dit geslacht komt met 120 soorten voor in alle delen van de wereld en bijzonder in de oude wereld. Ze zijn inlands vanaf de Kaap de Hoop tot aan de Canarische eilanden. Anderen groeien in de zoutsteppen van Russisch Azië. Velen groeien in een beperkt gebied.
Dit zijn mooie kasplanten.
Dit geslacht omvat kruiden en halfstruiken.
Het zijn een- twee- en meerjarige.
Ze zijn interessant vanwege de heldere bloemkleuren en stijve, min of meer altijdgroene, leerachtige bladeren die meestal in rozetten staan.
Plumbaginaceae, strandkruid of loodkruidfamilie.
=Limonium bonduellei, Lest. (M. Bonduelle, militair chirurg die tijdens een expeditie deze plant ontdekte in Algerije in 1844.) Bladeren spreidend en zijn een 10cm lang, ze staan aan een soort gevleugelde bladsteel, lobben zijn ovaal tot rond.
Takken zijn driehoekig en de vleugels klein, soms breed.
1-3 geel bloemig schutbladen met harde groene dorens.
Dit is de heldergele kleur die wel eens in mengsels van Limonium voorkomt.
Een- of tweejarige van een 30cm hoogte of meer.
Komt uit Algerije en is in 1859 beschreven.
Naam, etymologie.
Bonduelle ‘s sea lavender.
Linnaeus noemde de strandkruiden Statice, een naam waarmee tegenwoordig een ander geslacht van dezelfde familie wordt aangeduid waarvan de soorten slechts op zoutsteppen en duingronden voorkomen. In de oudheid beschouwde men Statice als een geneeskrachtige plant met bloedstelpende werking. Statice is een Griekse naam die gebruikt werd door Plinius voor een of ander kruid, Plinius XXVI.33: ‘Xlvom sistit et Achillea. eosdem effectus praestat et statice.’
Grieks statikos: staande makend of tegenhoudend, namelijk de bloedvloed. Of van Latijn. stare, staan, omdat het de vochten van het lichaam doet stilstaan. Yellow statice.
Uit botany.cz
Limonium gmelinii, Ktz. (Johann Georg Gmelin, Duitse botanicus, 1709-1755) (Statice gmelinii) Bladeren zijn breed eivormig tot omgekeerd eivormig, kort gesteeld en stomp, groen.
Opstaande stengels zijn onderaan rond en bovenaan wat kantig, in de bovenste helft sterk vertakt.
Talrijke kleine lila/roze bloempjes staan met 1-3 in een aartje en de aartjes in kleine trosjes die weer samen ene grote en sterk vertakte tros vormt, kelk is 3-5mm lang en vaak lila/blauw, wat behaard met kleine tanden tussen de slippen in september.
Uit Z. O. Europa, Kaukasus en Siberië, wordt 30-60cm hoog.
Uit favourite flowers of garden and greenhouse.
Limonium latifolium, (breedbladig) (Statice latifolia) Deze plant heeft een sterk ontwikkeld bladrozet en grote langwerpige bladeren, ruw, dik en gesteeld, met een punt en een rib, behaard en donkergroen, de voet lang uitlopend in de steel.
Opstaande en meestal ronde stengels zijn sterk vertakt.
Aartjes met meestal 1 lavendelblauw bloempje die in zeer grote trossen is verenigd, kelk is 3-5mm lang en wat behaard tot kaal, wit gerand, zonder tanden tussen de slippen in juni/juli, bloemtakken buigen naar buiten.
Mooi zijn deze bloemen in een winterboeket, hiervoor moet je ze plukken als de bloemen nauwelijks open zijn en naar beneden hangend laten drogen in een winderig vertrek.
Uit de Kaukasus, Bulgarije en Rusland wordt 50-60cm hoog.
Var. album is wit bloeiend.
Var .roseum heeft roze bloempjes.
‘Violettaռ,’ is mooie violetblauwe cv. , kan gescheurd worden.
Meerjarig.
German statice.
Lobel: ‘Kleine Limonium van Languedoc met olijf bladeren. In Latijn Parvum Limonium Narbonense, Oleaefolium.
Deze voor vermelde is een ander geheel gelijk, maar veel kleiner en groeit zeer veel in de ruwe duinen en rotsen van de berg Cetus en elders op steenachtige plaatsen van het land van Languedoc en Provence wat graag groeit omtrent de Empetrum of zee venkel.
Limonium perezii Hubbard. (botanist van de Canarische eilanden Jorge Victor Perez, 1869-1920) taai kruid dat uit en houtachtige rhizoom groeit,
Dikke ovale tot ronde bladeren zijn30 cm lag en komen in een rozet bij de stengel.
Stijve vertakte bloemtros van 15-45cm met een bos lavendelkleurige bloemen.
Aan de kust van Canarische eilanden groeit het.
Perez’ss sea lavender.
Uit de.wikipedia.org
Limonium sinuatum. Mill. (bochtig) (Statice sinuata) Een ruw behaarde eenjarige met sterk gevleugelde en vertakkende bloemstengels.
De bloemen vormen samen een tuil. Deze soort heeft onverwelkbare bloemen in vele kleuren. Kan zo in droogboeketten gebruikt worden en blijft jaren goed. Bekend zijn de bloemen in roze blauw en wit in juni tot oktober.
Wordt als eenjarige sierplant geteeld.
De bochtige lamsoor of kamstatice uit het M. Zeegebied wordt 75cm hoog. Het is een bekende en veel gekweekte droogbloem. Ze worden meestal in gemengde kleuren aangeboden. Snij de bloemen pas als ze goed open zijn met droog weer.
Naam.
De bochtige lamsoor of schapenoor heette vroeger Tripolium omdat het driemaal van kleur verwisselde, polein: is omkeren.
Frans lavande de mer: meerlavendel, Engelse wavyleaf sea lavender, blauwe bloemen als lavendel.
Uit penza-flora.okis.ru
Limonium tomentellum, Ktz. (kort viltig behaard) Omgekeerd eivormige tot eivormige bladeren zijn stomp en kort gesteeld, aan beide kanten fijn behaard.
Opstaande stengels zijn rond en behaard, in de bovenste helft wat vertakt.
Aartjes met 2-3 roze bloemen en roodachtige kelk zijn dicht behaard kleine tanden tussen de slippen in juli/september.
Uit Z. Rusland en Siberië, wordt 20-50cm hoog.
Uit O. Thome, www.BioLib.de.
Limonium vulgare, Mill. (gewoon of vulgair)(Statice limonium, L.) Langwerpige tot omgekeerd eivormige bladeren zijn stomp en niet behaard, aan de top een puntje.
Opstaande stengels zijn rond en in de bovenste helft vertakt.
Aartjes met 1-3 bloemen zijn in grote en min of meer piramidale trossen verenigd, lila/blauwe bloempjes met een kelk van 6-10mm lang en wat behaard, vliezig gerand met kleine tanden tussen de slippen in juli/september.
Bij de zeelavendel is elke volgende bloeiende tak aan dezelfde kant van de eerst bloeiende geplaatst wat resulteert in een platte rij bloemen die je aankijken.
Lamsoor is een plant met lamsoren, van de Europese kusten wordt 20-50cm hoog.
Zeer veranderlijke soort.
Var. album heeft een witte kelk.
Var. macrocladon (groot vertakt) wordt 30-50cm hoog met stengels die onder het midden al vertakt zijn met wijd uitstaande vertakkingen waardoor de tros meestal breder dan hoog is, bladeren meer blauwachtig/groen.
Naam, etymologie.
(Dodonaeus) (a) ‘De tweede soort van deze kruiden is van Matthiola de kruidbeschrijver voor het echt Limonium geschilderd geweest En voorwaar het schijnt dat deze soort van gewas met de beschrijving van het Limonium voldoende overeen komt, immers veel beter dan de voorgaande soort die we rode valeriaan noemen want haar bladeren lijken beter op de bietbladeren dan die van de voorgaande soort wat zo moet wezen zou ze op het Limonium lijken dat beschreven wordt met bladeren als die van de biet, maar nochtans dunner en kleiner en met een dunne rechte steel geladen en met rood zaad, zo Dioscorides verhaalt. Zulks is deze en daarom zullen we die mogen (doch niet zeker) Limonium noemen of immers voor een medesoort van Limonium houden. Maar Dodonaeus heeft niet geweten dat het hier groeit en dat Hondius dat met grote menigte aan de zeedijken van Vlaanderen bij Arel en Terneuzen het Tripolium gevonden heeft.’
Limonium is afkomstig van het Grieks leimonion en leimon is een natte weide, dus een plant die aan de natte weide groeit. Het is een naam die gebruikt werd door Dioscorides.
De oude namen lemoen of limoen zijn verbasteringen van Limonium. Door van Ravelingen werd het Limonium van Nederland genoemd, ook wel limoen cruyt, Franse limoine.
(b) Franse lavande de mer: meerlavendel, naar de bloemkleur, lavendelachtig, Engelse sea lavender en lavender thrift, Duits Lavende Grass- of Strandnelke, Gewhnliche Strandflieder, Halligflieder.
Lamsoor, de bladvorm, schapenoor.
(d) De Duitsers beschouwen de lamsoor als bevrijdende tegen stoot en steek en daarom noemen ze het Widerstoss of Widerstosz: wederstoot en weder in de betekenis van tegen.
(349) Het schijnt een volks etymologisch spel te zijn. Statice van Griekse statikos: staande makend of tegenhouden, namelijk de bloedvloed. Of naar zijn adstringerende en obstiperende werking. Of van Latijn stare: staan, omdat het de vochten van het lichaam laat stilstaan. Zo zou widerstoss een vertaling van Statice kunnen zijn. Later heeft het volk de laatste naam in verband gebracht met stootvrij maken.
(De oude naam is Statice. Linnaeus noemde de strandkruiden Statice, een naam waarmee tegenwoordig een ander geslacht van dezelfde familie wordt aangeduid waarvan de soorten slechts op zoutsteppen en duingronden voorkomen. In de oudheid beschouwde men Statice als een geneeskrachtige plant met bloedstelpende werking. Statice is een Griekse naam die gebruikt werd door Plinius voor een of ander kruid. Plinius XXVI.33: Xlvom sistit et Achillea. eosdem effectus praestat et statice.’
Lobel: ‘In Italiaans Bietola salvatica. De grasachtige groenheid en de beemden en moerassen daar het groeit hebben dit kruid de naam Limonium gegeven al of ge zegt beemdkruid of met Plinius wilde beemd majer. Het schijnt ook een specie van die te wezen of immers de rode biet zeer gelijk die, zoals Dioscorides zegt, gegeten de kamergang stopt’.
Gebruik.
Zo was het gebruik vroeger. (Dodonaeus) ‘Het zaad van Limonium, zegt Dioscorides, trekt tezamen want een lepel vol er van gestoten en met wijn ingenomen is zeer goed tegen de rode loop en de buikloop en ook tegen de overvloedige maandstonden van de vrouwen.’
Lamsoor is een meerjarige plant met uitlopers. Groeit op zilte plaatsen langs de kust, op de schorren. Staat daardoor geregeld in het zoute water, iets dat vrijwel geen plant volhoudt. De lamsoor is echter in staat het overtollige zout uit zijn weefsels uit te scheiden wat te zien is aan de witte kristalletjes aan de onderkant van de bladeren.
Planten.
Planten in zandige grond op matig vochtige tot droge en zonnige plaatsen.
Combineren met Malva, Sidalcea en Eryngium soorten.
Gemakkelijk is via wortelstek. In februari rooi je wat wortels op. De stevigere wortels verdeel je in stukken van een 10cm en leg je ze horizontaal in stekgrond. Afdekken met een 2cm stekgrond en bevochtigen. Bij warmte zullen de knoppen direct beginnen te groeien, beter is ze wat koeler weg te zetten, na het uitlopen verspenen en half weg mei in buiten te planten.
Of zaaien bij 20 graden.
Zie verder: volkoomenoudeherbariaenmedisch.nl/ en: volkoomen.nl